KEYFİ GÖZALTI VE TUTUKLAMALAR
Hafta boyunca savcılar en az 37 kişi hakkında Gülen hareketiyle irtibatlı oldukları gerekçesiyle gözaltı kararı verdi. Birleşmiş Milletler Keyfi Tutuklama Çalışma Grubu (WGAD) tarafından Ekim 2020’de yayımlanan bir görüş belgesinde söz konusu grupla bağlantılı olduğu iddia edilen kişilerin geniş çaplı ve sistematik olarak hürriyetinden mahrum bırakılmasının insanlığa karşı suç teşkil edebileceği belirtildi. Derneğimiz 15 Temmuz darbe girişiminden bu yana gerçekleşen Gülen hareketi bağlantılı toplu gözaltı uygulamalarını detaylı bir veritabanı vasıtasıyla sistematik olarak kayda geçirmektedir.
10 Ağustos: Üst düzeyli hükümet üyelerine yönelik 2013 yılında gerçekleştirilen bir yolsuzluk operasyonunda görev alan polis memurlarının cezaevindeki aile üyelerinin şartlı tahliye vakitleri gelmesine rağmen bu haktan mahrum bırakıldıkları, avukatları tarafından duyuruldu.
14 Ağustos: Gülen hareketiyle bağlantılı olduğu suçlamasıyla tutuklu bulunan yedi aylık hamile öğretmen Arzu Nur Özkan, cezaevinden yazdığı bir mektupta cezaevindeki kötü koşullardan dolayı yaşadığı sağlık sorunları nedeniyle bebeğinin hayatı için endişe ettiğini duyurdu.
ZORLA KAYBEDİLMELER
Hafta boyunca, 2016-2018 yılları arasındaki olağanüstü hal döneminde görevlerinden ihraç edilen ve sırasıyla 6 Ağustos 2019 ve 29 Aralık 2020 tarihlerinde ortadan kayboldukları ihbar edilen eski kamu çalışanları Yusuf Bilge Tunç ve Hüseyin Galip Küçüközyiğit’ten bir haber alınamadı. Tunç ve Küçüközyiğit’in ortadan kaybolması 2016 yılından bu yana yaşanan ve Türk hükümetinin dahil olduğuna dair güçlü bulgular içeren bir dizi zorla kaybedilme vakasının son örnekleri oldu.
TOPLANTI VE ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ
9 Ağustos: İstanbul'da polis KHK ile kamu görevinden ihracını protesto etmek için oturma eylemi düzenleyen aktivist Nursel Tanrıverdi'yi gözaltına aldı.
10 Ağustos: Bolu'da polis işçiler tarafından düzenlenen bir protesto yürüyüşüne engel oldu ve iki sendika aktivistini gözaltına aldı.
11 Ağustos: Şanlıurfa'da polis elektrik kesintileri nedeniyle yerel bir enerji dağıtım şirketini protesto eden 18 çiftçiyi gözaltına aldı.
12 Ağustos: Şırnak Valiliği il sınırları içerisinde 15 gün boyunca her türlü açık hava toplantı ve gösterisini yasakladı.
13 Ağustos: Ankara'da polis bir işçi eylemine müdahale ederek 14 kişiyi gözaltına aldı.
14 Ağustos: Bitlis'te polis bir eyleme müdahale ederek 70 kişiyi gözaltına aldı.
15 Ağustos: Hakkari Valiliği il sınırları içerisinde 15 gün boyunca her türlü açık hava toplantı ve gösterisini yasakladı.
15 Ağustos: Van Valiliği il sınırları içerisinde 15 gün boyunca her türlü açık hava toplantı ve gösterisini yasakladı. Yasak Kasım 2016'dan bu yana aralıksız olarak yürürlükte tutuluyor.
İFADE VE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ
9 Ağustos: Antalya'da savcılar ve yerel jandarma komutanlığı bölgede 28 Temmuz'dan itibaren etkili olan orman yangınlarıyla ilgili sosyal medya paylaşımlarından dolayı 66 kişi hakkında soruşturma başlatıldığını duyurdu.
9 Ağustos: Bir medya izleme raporuna göre, yılın ikinci çeyreğinde toplam 179 gazeteci 81 farklı dava kapsamında mahkemeye çıkarıldı ve 16 gazeteci gözaltına alındı.
9 Ağustos: Diyarbakır'da bir mahkeme Kürt sorununa ilişkin yayınlarıyla bilinen JinNews haber sitesi tarafından kullanılan bir internet adresine erişim engeli getirdi.
10 Ağustos: İstanbul'da savcılar Ekşi Sözlük adlı popüler bir internet tartışma platformu hakkında halkı kin ve nefrete teşvik ve suç işlemeye teşvik suçlamalarıyla soruşturma başlattı.
10 Ağustos: RTÜK, ülkenin güney ve batı illerinde etkili olan orman yangınlarıyla ilgili yayınlarından dolayı altı televizyon kanalına para cezası verdi.
11 Ağustos: Adana'da bir mahkeme gazeteci İbrahim Karakaş'ı terör örgütüne üyelik suçlamasıyla 9 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırdı. Karakaş karar duruşmasında suçlamaları reddetti ve Yeni Yaşam gazetesindeki gazetecilik faaliyetlerinden dolayı yargılandığını ifade etti.
11 Ağustos: Radikal cihatçı gruplarla bağlantılarıyla bilinen bir iktidar partisi üyesi, gazeteci Murat Ağırel'i tehdit etti.
12 Ağustos: Güney, güneydoğu ve doğu illerinde polis toplam 59 kişiyi sosyal medyada terörizm propagandası yaptıkları suçlamasıyla gözaltına aldı.
12 Ağustos: Diyarbakır'da bir mahkeme Kürt sorununa ilişkin yayınlarıyla bilinen Etkin haber ajansı tarafından kullanılan bir internet sayfasına erişim engeli getirdi.
12 Ağustos: Yetkili makamlar önde gelen iş insanı Fettah Tamince hakkında iddialar içeren bazı haberlere erişim engeli getirdi.
13 Ağustos: Van'da bir mahkeme gazeteci Hikmet Tunç'u bir ilçe belediyesinin seçilmiş belediye başkanının yerine geçmek üzere hükümet tarafından atanan kayyıma hakaret ettiği gerekçesiyle 8 ay 22 gün hapis cezasına çarptırdı.
13 Ağustos: Diyarbakır'da polis JinNews haber sitesi muhabiri Beritan Canözer'i gözaltına aldı.
13 Ağustos: Anayasa Mahkemesi, internette bir haberin altına yazdığı yorumdan dolayı 1 yıl 2 ay hapis cezasına çarptırılan üniversite yöneticisi Oğuz Demirkaya'nın ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti.
15 Ağustos: Bursa'da polis dört kişiyi sosyal medya paylaşımlarından dolayı gözaltına aldı.
15 Ağustos: Ardahan'da bir mahkeme popüler bir Twitter fenomeninin hesabına erişim engeli getirdi.
KÜRT AZINLIK
9 Ağustos: Diyarbakır'da bir mahkeme Kürt sorununa ilişkin yayınlarıyla bilinen JinNews haber sitesi tarafından kullanılan bir internet adresine erişim engeli getirdi.
10 Ağustos: Kars'ta polis beş HDP yönetici ve üyesini terörizm suçlamalarıyla gözaltına aldı.
11 Ağustos: Adana'da bir mahkeme gazeteci İbrahim Karakaş'ı terör örgütüne üyelik suçlamasıyla 9 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırdı. Karakaş karar duruşmasında suçlamaları reddetti ve Yeni Yaşam gazetesindeki gazetecilik faaliyetlerinden dolayı yargılandığını ifade etti.
12 Ağustos: Güney, güneydoğu ve doğu illerinde polis toplam 59 kişiyi sosyal medyada terörizm propagandası yaptıkları suçlamasıyla gözaltına aldı.
12 Ağustos: Diyarbakır'da bir mahkeme Kürt sorununa ilişkin yayınlarıyla bilinen Etkin haber ajansı tarafından kullanılan bir internet sayfasına erişim engeli getirdi.
13 Ağustos: Van'da bir mahkeme gazeteci Hikmet Tunç'u bir ilçe belediyesinin seçilmiş belediye başkanının yerine geçmek üzere hükümet tarafından atanan kayyıma hakaret ettiği gerekçesiyle 8 ay 22 gün hapis cezasına çarptırdı.
13 Ağustos: Diyarbakır'da polis JinNews haber sitesi muhabiri Beritan Canözer'i gözaltına aldı.
13 Ağustos: Mardin'de polis HDP gençlik üyesi Çektar Ermiş'i gözaltına aldı.
15 Ağustos: Batman'da polis üç HDP il yöneticisini gözaltına aldı.
15 Ağustos: Mardin'de polis aralarında HDP il yöneticilerinin de bulunduğu yedi kişiyi gözaltına aldı.
DİĞER AZINLIKLAR
11 Ağustos: Apple, bir Türk mahkemesinin Ağustos 2020 tarihli kararı çerçevesinde, dünyaca ünlü eşcinsel sosyal platformu Hornet'i Türkiye'deki mağazalardan kaldırdı.
13 Ağustos: İstanbul'da bir cemevi bilinmeyen kişilerin saldırısına uğradı. İki kişi daha sonra olayla bağlantılı olarak gözaltına alındı.
CEZAEVİ KOŞULLARI
11 Ağustos: Denizli'de bir cezaevinde tutulan hasta mahkum İsmet Öçelik'in eşi Hatice Özçelik, cezaevi yönetiminin kritik önemdeki kalp ve şeker ilaçlarını vermemeye devam ettiğini duyurdu.
13 Ağustos: Kocaeli'de bir cezaevi yönetimi kelepçeli muayene zorlamasını kabul etmek istemeyen mahkum Bülent Kaya'nın tedavisini engelledi.
MÜLTECİLER VE GÖÇMENLER
9 Ağustos: Türkiye'de yaşayan Ugandalı muhalif Fred Kajjubi, sebebi açıklanmayan bir şekilde tutuklandı. Ugandalı insan hakları grupları, ülkesine gönderildiği takdirde hükümete yönelik eleştirilerinden dolayı eziyet görmesinden korkulan Kajjubi'nin olası bir iadesini engellemek için Türk hükümeti ve Birleşmiş Milletler nezdinde dilekçe kampanyası başlattı.
10 Ağustos: Ankara'da ırkçı bir grup Suriyeli mültecilere ait evlere, dükkanlara ve araçlara kitlesel olarak saldırdı.
10 Ağustos: Medyada yer alan haberlere göre Türkiye 2019-2020 öğretim yılında ülkede yaşayan toplam 397.253 Suriyeli çocuğa eğitim hizmeti sağlayamadı.
İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE
9 Ağustos: Kırgızistan'dan Türkiye'ye istihbarat operasyonuyla kaçırılan Türk-Kırgız eğitimci Orhan İnandı'nın işkenceye maruz bırakıldığı ve bu nedenle sağ kolunun üç noktada kırıldığı eşi tarafından Twitter üzerinden duyuruldu.
9 Ağustos: Ağrı'da polis bir ev baskını sırasında iki kişiye fiziksel şiddet uyguladı.
11 Ağustos: Bayburt'taki bir cezaevinde gardiyanlar mahkum Neslihan Çetin'e fiziksel ve sözlü saldırıda bulundu.
12 Ağustos: Diyarbakır'daki bir cezaevinde gardiyanlar mahkum Kurbani Özcan'a fiziksel şiddet uyguladı.
13 Ağustos: Adana'da polis bir ev baskını sırasında 12 yaşında bir çocuğun başına silah dayadı.
SINIR ÖTESİ KÖTÜ MUAMELE
9 Ağustos: Berlin'de yaşayan Türk sporcu Ünsal Arık, Twitter'da yayınladığı bir videoyla yeni bir saldırıya uğradığını duyurdu. Hükümete muhalefetiyle bilinen boksör geçmişte hükümet yanlısı kişi ve grupların saldırılarına maruz kalmıştı.
10 Ağustos: Almanya'da bir mahkeme protesto eylemlerine katıldıkları için Türk mahkemeleri tarafından 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılmış bulunan akademisyen Sinem Mut ve lisansüstü eğitim öğrencisi Anıl Kaya'nın iltica başvurularını reddetti. Mut ve Kaya Türkiye'ye sınırdışı edilme tehlikesiyle karşı karşıya.
12 Ağustos: Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından açılan ateş sonucu Kuzey Irak'ta bir Kürt çiftçinin hayatını kaybettiği duyuruldu.