top of page

Turkey Rights Monitor - Sayı 165

(İlgili kaynakların linkleri İngilizce versiyonda yer almaktadır.)


KEYFİ GÖZALTI VE TUTUKLAMALAR


15 Ağustos: Mardin’de polis, cezaevindeki akrabalarına para gönderdikleri gerekçesiyle 19 kişiyi gözaltına aldı.


ZORLA KAYBEDİLMELER


Hafta boyunca, 2016-2018 yılları arasındaki olağanüstü hal döneminde görevinden ihraç edilen ve 6 Ağustos 2019 tarihinde ortadan kaybolduğu ihbar edilen eski kamu çalışanı Yusuf Bilge Tunç’tan bir haber alınamadı. Tunç’un ortadan kaybolması 2016 yılından bu yana yaşanan ve Türk hükümetinin dahil olduğuna dair güçlü bulgular içeren bir dizi zorla kaybedilme vakasının son örneklerinden biri oldu.


TOPLANTI VE ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ


14 Ağustos: Adana’da polis, 1990larda gözaltında kaybedilen kişilerle ilgili eylemlere katıldıkları gerekçesiyle 39 kişiyi gözaltına aldı.


17 Ağustos: Yargıtay, 2014 yılında Kürt illerindeki protestolara katıldığı suçlamasıyla Mazlum İçli adlı kişiye verilen 124 yıl hapis cezasını onadı. Söz konusu mahkumiyet, protestolar sırasında İçli’nin bir düğünde olduğunu kanıtlayan video görüntülerinin mahkemeye sunulmuş olmasına rağmen verilmişti. İçli, olayın yaşandığı sırada 14 yaşındaydı.


Mazlum İçli

18 Ağustos: Kocaeli’deki bir ilçe kaymakamlığı bütün gösteri eylemlerini yedi gün süreyle yasakladı. Söz konusu yasak, TBMM’ye seçilerek yasama dokunulmazlığı kazanmasına rağmen cezaevinden tahliye edilmeyen muhalefet milletvekili Can Atalay’ın serbest bırakılması çağrısıyla ilçede gerçekleştirilmesi planlanan gösteri eylemi öncesinde ilan edildi.


18 Ağustos: Adana Valiliği, il sınırları içerisinde her türlü açık hava eylemini bir gün süreyle yasakladı.


18 Ağustos: Van Valiliği, il sınırları içerisinde her türlü açık hava eylemini iki gün süreyle yasakladı.


19 Ağustos: İstanbul’da 1990lı yıllarda gözaltında kaybedilen kişilerle ilgili gerçekleştirilen eyleme müdahale eden polis 21 aktivisti gözaltına aldı.


19 Ağustos: Şanlıurfa’da cezaevinde hayatını kaybeden bir Kürt siyasetçiye ilişkin olarak düzenlenen anma eylemine müdahale eden jandarma güçleri üç kişiyi gözaltına aldı.


İFADE VE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ


14 Ağustos: Alman Gazeteciler Derneği (DJV) yayımladığı açıklamada gazetecilere ve basın çalışanlarına Türkiye’ye özel seyahatler düzenlemekten kaçınma çağrısı yaptı. Dernek açıklamasında Türk hükümetine ve cumhurbaşkanına yönelik eleştiriler nedeniyle kötü muameleye uğrama riskinin öngörülemez seviyede olduğunu ifade etti.


14 Ağustos: Erzurum’daki bir mahkeme, ildeki bir engelli bakım merkezine ilişkin yolsuzluk, görevi kötüye kullanma ve cinsel taciz iddialarını raporlayan en az üç habere erişim engeli getirdi.


14 Ağustos: İstanbul’daki bir mahkeme, hükümetin ildeki imar planlarına ilişkin yolsuzluk iddialarını duyuran en az dokuz habere erişim engeli getirdi.


15 Ağustos: Ankara’daki bir camide çektikleri fotoğrafların ardından Ankara savcıları tarafından haklarında soruşturma başlatılan Bilal Gabra Kısa adlı fotoğrafçı ve Ezgi Cebeci adlı model halkın bir kısmının benimsediği dini değerleri aşağılama suçlamasıyla gözaltına alındı. Ankara’daki bir mahkeme, 16 Ağustos günü soruşturmayı ve gözaltını duyuran en az üç habere erişim engeli getirdi.


15 Ağustos: Mardin savcıları, iktidar partisine ait bir belediyeye ilişkin rüşvet iddialarını haberleştirdiği gerekçesiyle gazeteci Ferhat Çelik hakkında soruşturma başlattı. Çelik soruşturma kapsamında polis tarafından ifadeye çağırıldı.


Gazeteci Ferhat Çelik

15 Ağustos: Libya’da hayatını kaybeden istihbarat görevlisine ilişkin haber yapması nedeniyle daha önce tutuklanan ve serbest bırakılan gazeteci Barış Pehlivan, bir kez daha cezaevine teslim oldu.


Gazeteci Barış Pehlivan

15 Ağustos: Kocaeli’de polis terör örgütü propagandası yaptıkları suçlamasıyla HDP üyesi beş kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınan kişiler ertesi gün çıkarıldıkları mahkemece tutuklandı.


16 Ağustos: Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından özel üniversiteler hükümete muhalif basın kuruluşlarına yazı yazan veya bu kuruluşlara demeç veren akademisyenlerin iş sözleşmelerinin yenilenmemesi yönünde baskı yapıldığı iddia edildi.


17 Ağustos: Diyarbakır savcıları gazeteci Remzi Akkaya hakkında iddianame hazırlayarak Akkaya’yı terörizmle suçladı.


18 Ağustos: Heijan, BIG ve CAC mahlaslı rapçiler, klipte halkı kin ve teşvik etmek, suç örgütü propagandası yapmak ve suç işlemeye teşvik suçlamalarıyla polis tarafından gözaltına alındı. Aynı soruşturma kapsamında Muti mahlaslı rapçinin de arandığı duyuruldu.


18 Ağustos: Ankara savcıları, belediyeye ait bir çocuk bahçesinde dini eğitim verilmesine ilişkin yorumları nedeniyle gazeteci Can Ataklı hakkında halkı kin ve nefrete teşvik suçlamasıyla soruşturma başlattı.


Gazeteci Can Ataklı

19 Ağustos: Antalya’da polis N.D. adlı bir kişiyi cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla gözaltına aldı. N.D. aynı gün çıkarıldığı mahkemece tutuklandı.


YARGI BAĞIMSIZLIĞI VE HUKUK DEVLETİ


17 Ağustos: Yargıtay, 2014 yılında Kürt illerindeki protestolara katıldığı suçlamasıyla Mazlum İçli adlı kişiye verilen 124 yıl hapis cezasını onadı. Söz konusu mahkumiyet, protestolar sırasında İçli’nin bir düğünde olduğunu kanıtlayan video görüntülerinin mahkemeye sunulmuş olmasına rağmen verilmişti. İçli, olayın yaşandığı sırada 14 yaşındaydı.


KÜRT AZINLIK


14 Ağustos: Ankara’daki bir cezaevi, disiplin soruşturması kapsamında Mehdi Baştimur adlı mahkum tarafından verilen savunmayı Kürtçe olduğu gerekçesiyle reddetti.


15 Ağustos: Kocaeli’de polis terör örgütü propagandası yaptıkları suçlamasıyla HDP üyesi beş kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınan kişiler ertesi gün çıkarıldıkları mahkemece tutuklandı.


17 Ağustos: Yargıtay, 2014 yılında Kürt illerindeki protestolara katıldığı suçlamasıyla Mazlum İçli adlı kişiye verilen 124 yıl hapis cezasını onadı. Söz konusu mahkumiyet, protestolar sırasında İçli’nin bir düğünde olduğunu kanıtlayan video görüntülerinin mahkemeye sunulmuş olmasına rağmen verilmişti. İçli, olayın yaşandığı sırada 14 yaşındaydı.


19 Ağustos: Şanlıurfa’da cezaevinde hayatını kaybeden bir Kürt siyasetçiye ilişkin olarak düzenlenen anma eylemine müdahale eden jandarma güçleri üç kişiyi gözaltına aldı.


DİĞER AZINLIKLAR


14 Ağustos: Muhalefet milletvekili Ayten Kordu, Kahramanmaraş’ta deprem sonrası gerçekleştirilen yeniden inşa çalışmalarında Alevi köylerine karşı ayrımcılık yapıldığını iddia etti.


20 Ağustos: Malatya’da yaşayan Mehmet Çolak adlı Hristiyan vaizin ölüm tehditleri aldığı duyuruldu.


CEZAEVİ KOŞULLARI


14 Ağustos: Ankara’daki bir cezaevi, disiplin soruşturması kapsamında Mehdi Baştimur adlı mahkum tarafından verilen savunmayı Kürtçe olduğu gerekçesiyle reddetti.


14 Ağustos: Edirne’deki bir cezaevinde koğuşların fazla kalabalık olduğu ve mahkumlara düzenli su verilmediği duyuruldu.


MÜLTECİLER VE GÖÇMENLER


14 Ağustos: İstanbul’da Jamal Doumane adlı Fas uyruklu şahıs bir taksi şoförü tarafından katledildi.


16 Ağustos: Türk makamlarının iki Fas vatandaşını yanlışlıkla kuzey Suriye’ye sınırdışı ettiği duyuruldu.


17 Ağustos: Şanlıurfa’da bir çocuğun cinsel istismara uğradığı iddiasının ardından toplanan geniş bir grup Suriyeli sığınmacılara ait işyerlerine saldırdı.


21 Ağustos: İran’a sınırdışı ettikleri Afgan mülteciye tecavüz etmek suçlamasıyla yargılanan iki asker toplam 69 yıl hapis cezasına mahkum edildi.


İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE


15 Ağustos: Adana’daki bir cezaevinde gardiyanlar Ahmet Erdem adlı mahkumun resim çizmek için kullandığı kalemlere el koydu.


18 Ağustos: Aydın’da polis Gökhan Olgun adlı bir kişiye sokakta fiziksel saldırıda bulundu.


18 Ağustos: İstanbul’daki bir cezaevi mahkumların yanlarında bulundurabileceği kitap sayısını keyfi şekilde sınırlandırdı. Konuyla ilgili raporlarda ayrıca cezaevi yönetiminin mahkumların dilekçelerine cevap vermediği duyuruldu.


19 Ağustos: Ankara’da polis sivil polis memurlarıyla tartıştığı için gözaltına alınan iki kişiye fiziksel saldırıda bulundu. Mağdurlardan birinin kulak zarının yırtıldığı, diğerinin ise kaburgasının kırıldığı duyuruldu.


20 Ağustos: Kocaeli’deki bir cezaevi, tahliye olan bir mahkum vasıtasıyla ailesine fotoğraf göndermeye çalıştığı gerekçesiyle Resul Baltacı adlı mahkuma disiplin cezası verdi.


SINIR ÖTESİ KÖTÜ MUAMELE


17 Ağustos: Sabah gazetesi Türkiye kökenli Hollandalı siyasetçi Dilan Yeşilgöz’ü hedef alan bir videoda Yeşilgöz’ü Türk düşmanı ve PKK destekçisi olmakla suçladı. Türk hükümetine yakınlığıyla bilinen söz konusu gazete daha önce de Avrupa’da yerleşik muhalif gazetecilerin gizlice çekilmiş fotoğraflarını yayımlamış ve ev adreslerini ifşa ederek gazetecilerin güvenliğini tehlikeye atmıştı.


Dilan Yeşilgöz

18 Ağustos: ABD Hazine Bakanlığı, Suriye’nin Afrin bölgesindeki insan hakları ihlallerinde rol almakla suçlanan Türkiye destekli iki milis grup ve liderleri hakkında yaptırım kararı açıkladı.


KADIN HAKLARI


15 Ağustos: Türkiye’deki kadın hakları platformları tarafından yapılan açıklamada yılın ilk yedi ayında toplam 173 kadının erkekler tarafından öldürüldüğü ve en az 137 kadının da şüpheli şartlar altında hayatını kaybettiği duyuruldu.

bottom of page